Czytanie metodą symultaniczno-sekwencyjną – sylaby etap 1
Metoda Krakowska nie istnieje bez symultaniczno-sekwencyjnej nauki czytania. Wyjaśniam, że Metoda Krakowska nie jest TYLKO nauką czytania. MK powstała z myślą o dzieciach z deficytami rozwojowymi, ale jest świetna do stymulacji dzieci zdrowych. Podstawowym założeniem jest nauka czytania SYLABAMI.
Postępowanie w metodzie:
- Ćwiczenia należy rozpoczynać od tego materiału, który dziecko już zna i z którym sobie świetnie radzi.
- Nowe ćwiczenia należy wprowadzać tak, aby w pewnym stopniu dziecko mogło je samodzielnie wykonywać – to stymuluje jego rozwój. Np. nowy wzór do ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej powinien być tylko nieznacznie trudniejszy od poprzedniego. Nowe sylaby należy wprowadzać w momencie, gdy dziecko opanowało już poprzednie i ma satysfakcję z bezbłędnego ich czytania.
- Kolejność wprowadzanych głosek w sylabach powinna być ściśle przestrzegana.
- Wprowadza się samogłoski, potem spółgłoski. Samogłoski dziecko poznaje w izolacji, a spółgłoski tylko i wyłącznie w sylabach lub globalnie.
- Sylaby są powtarzane, rozpoznawane i odczytywane w opozycjach, według porządku: od sylab otwartych do sylab zamkniętych, od zbudowanych z prymarnych spółgłosek do sekundarnych, od najbardziej skontrastowanych do jak najmniej zróżnicowanych.
- Wprowadza się dużo słów czytanych globalnie – będą to rzeczowniki najbliższe dziecku: imiona, rodzina, ulubione zabawki, przedmioty, zwierzęta, jedzenie.
- Do ćwiczeń używa się wyłącznie wyrazów znanych dziecku.
- Przejście do wyższego poziomu jest uwarunkowane osiągnięciem dobrego opanowania etapu niższego.
- Ćwiczenia spostrzegania wzrokowego i słuchowego, analizy i syntezy wzrokowej powinny być prowadzone równolegle, dlatego ćwiczenia czytania powinny być co kilkanaście minut przedzielane ćwiczeniami pozostałych sprawności (motoryka, spostrzeganie słuchowe i wzrokowe, myślenie, pamięć).
Etapy nauki czytania przedstawiają się następująco:
1. Czytanie prawopółkulowe
– samogłoski
– wyrażenia dźwiękonaśladowcze
– czytanie globalne wyrazów
2. Czytanie lewopółkulowe
– sylaby otwarte ( zakończone samogłoską)
– czytanie połączeń dwóch sylab otwartych oraz sylab obudowanych (samogłoska + sylaba otwarta)
– czytanie sylab zamkniętych
– czytanie tekstów
Od samogłosek prymarnych do sylaby otwartej
SAMOGŁOSKI
- A O U (samogłoski prymarne) – oddzielne kartoniki we wszelakich wersjach wyobrażeniowo-wyglądowych i kolejności; rysunki ust; powtarzanie i rozumienie, wskazywanie i nazywanie
- E I Y – po opanowaniu samogłosek prymarnych
- Czytanie globalne wyrazów – rzeczowniki najbliższe dziecku: imiona, rodzina, ulubione zabawki, przedmioty, zwierzęta, jedzenie
Córce przygotowałam własne pomoce do nauki samogłosek i wyrażeń dźwiękonaśladowczych
Sylaby
Wprowadzanie sylab odbywa się zgodnie z zasadą rozwojową – czyli według kolejności w jakiej pojawiają się w rozwoju mowy dziecka. Opanowanie samogłosek i wyrażeń dźwiękonaśladowczych pozwala nam wkroczyć w świat sylab.
Wprowadzamy sylaby otwarte ( czyli spółgłoska + samogłoska) w paradygmatach. Paradygmat to wzór sylab o tym samym układzie spółgłoski i samogłosek. Początkowa faza – zapoznajemy dziecko z następującymi paradygmatami:
PA PO PU PE PI PY
MA MO MU ME MI MY
BA BO BU BE BI BY
LA LO LU LE LI LY
FA FO FU FE FI FY
WA WO WU WE WI WY
TA TO TU TE TI TY
DA DO DU DE DI DY
Pamiętajmy, że nauka czytania nie opiera się tylko na znajomości sylab. Konieczne jest stymulowanie funkcji poznawczych- wykonywanie szeregu ćwiczeń ogólnorozwojowych: analiza i synteza wzrokowa, słuchowa, kategoryzacje, ćwiczenia pamięci, szeregi i sekwencje.
W poprzednim poście omówiłam samogłoski i wyrażenia dźwiękonaśladowcze. Zapraszam Cię także na kolejną część w której pokazałam i wyjaśniłam w jaki sposób wprowadzać wyrazy globalnie.
3 komentarze
Pani Marzeno „Podstawowym założeniem metodologicznym jest nauka czytania SYLABAMI.” nie metodologicznym, a metodycznym 🙂 metodologia badań, metodyka pracy z dzieckiem 🙂
Coraz częściej sięgam do Twoich postów, bo to naprawdę kopalnia wiedzy. Córka ma dopiero 16 miesięcy zatem do czytania jeszcze ma czas. Jednakże w ciągu dnia staram się by powtarzała po mnie samogłoski i „a” wychodzi jej naprawdę ładnie 🙂 „o” jest nadal czarną magią, a „u” powtarza przez zamknięte usta – trudno mi to wyjaśnić, w każdym razie z „u” nie ma to w zasadzie nic wspólnego 😀
Czekam z niecierpliwością na pierwsze słowa, choć zdaję sobie sprawę, że jeszcze trochę czasu minie 🙂
Pozdrawiam!
Bardzo dziękuję za miły komentarz. cieszę się, że moje wpisy są przydatne. 🙂