Nauka czytania metodą sylabową
Metoda sylabowa jest znana od wielu lat i szczególnie wykorzystywania w terapii pedagogicznej do przezwyciężania trudności uczniów w czytaniu i pisaniu. Jest bardzo prosta w uczeniu i nauczaniu.
Jaki ma cel?
Celem nauczania tą metodą jest całkowite wyeliminowanie głoskowania z nauki czytania, które wydłuża czas czytania, uniemożliwia zachowanie płynności i obniża stopień rozumienia treści czytanego tekstu. Poza tym głoskowanie zmienia dźwiękowy obraz wyrazu.
Metoda sylabowa rozwija wszystkie funkcje poznawcze (analizator wzrokowy, analizator słuchowy w tym słuch fonemowy, analizator ruchowy) oraz współpracę między nimi (tzw. koordynację).
Różnorodność
Podstawową zasadą przy nauce czytania metodą sylabową jest częsta zmiana materiału na jakim pracuje dziecko. Nauka czytania sylabami ma być dla dziecka atrakcyjną zabawą, a nie żmudnym obowiązkiem.
W moim sklepie znajdziecie mnóstwo pomocy dydaktycznych do nauki czytania metodą sylabową. Są to pliki w formacie PDF – do samodzielnego wydruku i przygotowania. Co jeśli nie masz drukarki, albo nie chcesz pracować z dzieckiem na zalaminowanych kartonikach?
Skrzynka sylabowa
Może pomóc Wam w tym Skrzynka Sylabowa autorstwa firmy Buu Stranie Fajne Zabawki. Jest to pomoc edukacyjna, która została stworzona, by ułatwić naukę czytania metodą sylabową. W skrzynce znajdziecie tafelki z samogłoskami oraz prymarnymi sylabami otwartymi, zapisanymi małymi i dużymi literami.
Ale moja rola nie polega na opisywaniu Wam zawartości skrzynki, bo to przecież możesz przeczytać na stronie producenta.
Moja rola to…
Podanie Ci kilu propozycji różnorodnych ćwiczeń, które możesz robić z dzieckiem przy użyciu tej skrzynki. Oczywiście możesz w ten sam sposób ćwiczyć nie posiadając skrzynki, a sylabki napisać na karteczkach papieru.
Zatem przystąpmy do ćwiczeń przy użyciu Skrzynki Sylabowej jakie Wam proponuję:
Jakie słowo słyszysz?
To ćwiczenie ma na celu nie tylko i wyłącznie ćwiczenia w czytaniu, rozpoznawaniu sylab i układaniu ich, ale także są świetnym ćwiczeniem analizy słuchowej.
Połóż przed dzieckiem tabliczkę z dwoma otworami, a na stole rozsyp parę tafelków z sylabami.
Wypowiedz na głos słowo np. LODY, bardzo wyraźnie. Możesz w początkowej fazie wyraźnie akcentować sylaby w słowie.
Poproś dziecko, by z rozsypanych na stole tafelków ułożyło na podstawce usłyszane słowo:
Pamiętaj aby wraz z rozwojem nauki czytania u dziecka układać coraz dłuższe słowa, bazując zawsze na sylabach które dziecko już zna.
Czy potrafisz przeczytać?
W tym ćwiczeniu dziecko samodzielnie odczytuje słowo. W tabliczce ułóż słowo z sylab które dziecko już zna, a następnie poproś je by przeczytało słowo które dla niego ułożyłaś.
Aby uniknąć uczucia zniechęcenia u dziecka tym ćwiczeniem, możesz zaproponować mu „odczytanie tajemniczego” słowa. Dzieci fajniej pracują i są bardziej zainteresowane ćwiczeniami, gdy mają do rozwiązania jakąś tajemnicę, zagadkę. A tą zagadką jest tajemnicze słowo które ułożyłaś na podstawce.
Zamień sylabki
To ćwiczenie ma na celu nauczenie dziecka, że sylaby mogą być pisane różnymi krojami pisma. Dzieci czytające długo tylko i wyłącznie sylaby pisane dużym drukiem, mogą mieć z nim problemy.
Dziecko musi nauczyć się, że sylaba „PA” to jest taka sama sylabka jak sylabka „pa” pisana małymi literami i czyta się ją dokładnie tak samo.
Ułóż w podstawce np. słowo LODY z dużych drukowanych liter, a na stole rozsyp tafelki z małymi drukowanymi sylabami.
Poproś dziecko by z rozsypanych sylab ułożyło w drugiej podstawce takie samo słowo, a następnie przeczytało na głos obydwa słowa:
Pamiętaj także aby wykonywać ćwiczenia odwrotne!
Ty układasz słowo z małych liter drukowanych a dziecko z dużych. Jeśli do skrzynki sylabowej dokupisz również dodatek „szkolne pismo” – pamiętaj o tym aby łączyć w tym zadaniu różne kroje pisma:
Ty układasz duży druk – dziecko układa to samo słowo z sylabek napisanych pismem szkolnym. Ty pismem szkolnym – dziecko mały druk i tak dalej, aż do osiągnięcia sukcesu – czyli momentu w którym dziecko nie będzie już miało problemów z transkrypcją różnych rodzajów druku.
Sylabowe kalambury
Na czarnym tafelku wykonaj kredą szybki rysunek, np. kozy.
Dziecko ma za zadanie odgadnąć co narysowałaś i z rozsypanych tafelków z sylabami – wybrać odpowiednie i ułożyć słowo w podstawce, a następnie odczytać je na głos.
Pamiętaj aby rysunki jakie wykonujesz były złożone tylko z sylab jakie zna dziecko. Nie szkicuj foki, jeśli dziecko nie zna jeszcze sylab z literą K.
Przeczytaj i ułóż
To bardzo proste ćwiczenie w którym dziecko nie tylko będzie ćwiczyć czytanie pojedynczych słów, ale poćwiczy płynność czytania.
Na czarnej tabliczce napisz zdanie np. Ola lubi lody. Daj dziecku wszystkie drewniane podstawki i ułóż je w rzędzie przed dzieckiem.
Dziecko odczytuje napisane przez Ciebie zdanie, a następnie z tafelków z sylabami układa to samo zdanie na podstawkach.
Magiczne wyrazy
Świetna, bardzo wciągająca zabawa dzięki której dodatkowo poszerzasz u dziecka słownik czyny i bierny.
Na stole rozsyp tafelki z sylabami. Zachęcam Cię tutaj także do skorzystania z czarnych tafelków i napisania sylab składających się z 3 liter, lub sylab zamkniętych. Sylab zamkniętych nie ma w skrzynce, bowiem są tam tylko sylaby otwarte.
Przypomnę Ci, że sylaby otwarte to sylaby kończące się samogłoską np. PA, LA, DU, SO. Sylaby zamknięte to sylaby kończące się spółgłoską np. OP, AP, UP.
W podstawce włóż pierwszą sylabę i wypowiedz ją na głos np. FO. Wasza zabawa polega na wyszukiwaniu i wymyślaniu słów rozpoczynających się na sylabę FA.
Dlatego właśnie wyrazy te są „magiczne”, bo składają się zawsze z tej samej sylabki na początku, a innych na końcu – dzięki temu powstają co raz to nowe wyrazy!
Jakie możemy ułożyć słowa zaczynające się na sylabę FO?
FOSA – nie zapomnij spytać dziecko czy wie co to jest fosa. Jeśli nie wie wyjaśnij mu.
Następnie wyjmij z podstawki sylabę SA i poproś dziecko aby ułożyło inne słowo zaczynające się od sylaby FO. Co to będzie tym razem?
„FOLIA, tak czy wiesz co to jest folia?”
Wyrazy układajcie naprzemiennie, Ty ułożysz słowo FOKA, a dziecko jako kolejne FOTEL. I tak dalej i tak dalej. nie zapomnij przygotować odpowiednich sylab rozsypanych na stoliku i napisanych na czarnych tabliczkach.
Odpowiadamy na pytania
Wybierz dowolny czasownik z mojej pomocy Kreatywne Wspieranie Mowy Czasowniki, połóż na stole ilustrację oraz etykietę z pytaniem.
Przeczytaj pytanie na etykietce. Zadaniem dziecka jest odpowiedź na pytanie np. Co robi Dyzio?
Gdy dziecko poprawnie odpowie na pytanie na tabliczce z otworami układa odpowiedź na pytanie:
Pamiętaj aby przy każdym z proponowanych przeze mnie ćwiczeń zmieniać krój pisma jakim napisane są sylabki.
Skrzynka Sylabowa którą stworzyła ekipa Buu Strasznie Fajne Zabawki jest to odpowiedź na problemy mojej Milenki z rozróżnianiem i transkrypcją różnego rodzaju czcionek.
Jak powstała skrzynka?
Paweł z Buu jest u nas częstym gościem. Podczas jednej z wizyt zwierzyłam mu się, że moja Milena ma koszmarny problem z transkrypcją pisma. Paweł zapytał czy mógłby mi jakoś pomóc…i tak to się zaczęło.
Później było wiele rozmów, dostosowywanie skrzynki do moich wytycznych, długie testy i tak narodziła się skrzynka sylabowa.
Dlaczego tak bardzo naciskałam Pawła na nagięcie się do moich wytycznych? Dlatego, że w metodzie symultaniczno – sekwencyjnej nie ma na przykład sylab otwartych typu: SI czy ZI.
Mi bardzo zależało na tym aby te sylaby były, bo metodzie sylabowej dzieci uczą się czytać takich sylab, pomimo tego, że czyta się je inaczej (są miękkie). Ale ja potrzebowałam układać z Milenką i ćwiczyć transkrypcję wszystkich sylab – nie tylko tych z metody symultaniczno-sekwencyjnej. Czyli chciałam móc ułożyć słowo: ZIMA czy SIKU.
A na zakończenie…
Mam nadzieję, że jeśli zdecydujesz się na zakup skrzynki sylabowej, docenisz jej wyjątkowość – choćby właśnie w tych sylabach ZI czy SI, a także w tym, że w bardzo łatwy i przyjemny sposób ćwicząc na skrzynce – dziecko pokona problemy z transkrypcją dużego druku na mały i na litery pisane.
Pomoc ta bowiem nie powstała, bo ktoś sobie zupełnie nie będący w temacie wymyślił, że warto by taką zrobić, ponieważ na naszym rynku jeszcze czegoś takiego nie ma.
Jest odpowiedzią na realne problemy, realnych dzieci z afazją, niedokształceniem mowy o typie afazji, alalią, opóźnionym rozwojem mowy, i innymi zaburzeniami w zakresie nabywania i rozumienia mowy.
Skrzynka sylabowa powstała w wyniku starań rozwiązania problemu z czytaniem realnego dziecka – mojej Milenki.
Może to zabrzmi patetycznie, ale taki jest fakt: gdyby nie moja Milenka i jej problemy – skrzynka by nie powstała. Gdyby nie moja bliska znajomość i przyjaźń oraz współpraca z Buu – skrzynka by nie powstała. Gdyby nie serce na dłoni Pawła i chęć pomocy mojej Milence – skrzynka by nie powstała.
Spotkanie #CzasNaPogaduchy
Zapraszam Cię także do obejrzenia zapisu mojego cyklicznego spotkania w mediach społecznościowych z moimi czytelnikami, podczas którego pokazywałam Skrzynkę Sylabową Buu oraz pokazywałam razem z Milenką jak na niej możesz pracować:
#CzasNaPogaduchy odc.29 – Skrzynka Sylabowa from KreatywneWrota.pl on Vimeo.
#CzasNaPogaduchy to spotkanie podczas którego znajdziesz porcję wiedzy z zakresu terapii dziecka z problemami z nabywaniem i rozumieniem mowy.
Znajdziesz tu także sporo motywacji, pomysłów na ćwiczenia terapeutyczne, a także pogadamy sobie jak mama z mamą przy kawie i ciastku o wszystkim i niczym – bo nie samą terapią dziecka człowiek żyje.
Czasem się pośmiejemy, czasem poplotkujemy, pogadamy też o wodzie i pogodzie.
Podczas #CzasNaPogaduchy odpowiadam także na Wasze pytania, ale plotę również 3 po 3 co mi ślina na język przyniesie.
Jeśli masz ochotę być z nami na żywo podczas tych luźnych spotkań – zapraszam Cię w każdy czwartek o godzinie 10:00 na mój profil na Facebook.
Chcę Was motywować, chcę aby na Waszych ustach pojawił się uśmiech, chcę abyście się zrelaksowały i ze zdwojoną siłą ruszyły po spotkaniu do ćwiczeń terapeutycznych z Waszymi pociechami.
ps. Droga Ekipo BUU – dziękuję!
#CzasNaPogaduchy moim okiem Montessori materiał językowy nauka czytania video